Wyróżnienia dla wybitnych przedstawicieli środowiska kultury tradycyjnej - Nagrody im. Oskara Kolberga - wręczono po raz 48. w środę. Bez kultury tradycyjnej, ludowej polskiej kultury nie byłoby w ogóle - powiedział minister kultury Piotr Gliński podczas gali na Zamku Królewskim w Warszawie. Wśród wyróżnionych znalazła się tkaczka Ludgarda Sieńko z Janowa.
REKLAMA
Co roku Nagroda im. Oskara Kolberga trafia do artystów tworzących w dziedzinach ludowych sztuk plastycznych i rękodzieła, literatury, śpiewu, muzyki instrumentalnej i tańca oraz organizatorów przedsięwzięć artystycznych upowszechniających folklor i sztukę ludową, animatorów, mistrzów, naukowców, badaczy, dokumentalistów, którzy gromadzą i przekazują przyszłym pokoleniom wiedzę o kulturze ludowej. To najstarsze i najważniejsze wyróżnienie w dziedzinie kultury tradycyjnej w Polsce zostało ustanowione w 1974 r. Jego patronem jest Oskar Kolberg (1814-90), polski etnograf, folklorysta i kompozytor.
W kategorii „dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego" laureatami 48. Nagrody im. Oskara Kolberga zostali: Zofia Nędza-Kubiniec (Kościelisko, woj. małopolskie) - malarka na szkle, hafciarka, wykonawczyni strojów ludowych, poetka; Ludgarda Sieńko (Janów, woj. podlaskie) – tkaczka, kontynuatorka tradycji tkactwa dwuosnowowego; Jan Szymański (Albinów, woj. łódzkie) – solista, instrumentalista, skrzypek, który w swoim repertuarze ma przede wszystkim oberki, kujawiaki, kujony i polki łowickie; Stanisław Wyżykowski (Krosno, woj. podkarpackie) – twórca lir korbowych, skrzypek, budowniczy instrumentów ludowych, koncertował na wielu scenach w kraju i za granicą; Czesława Samsel (Zalesie, woj. mazowieckie) – koronkarka, twórczyni kwiatów z bibuły, palm, kierców; zajmuje się także wyrobem pieczywa obrzędowego - "byśków" i "nowych latek"; wykonuje hafty i misterne koronki, przędzie na krośnie i kołku.
Nagrodę „dla badaczy, naukowców i animatorów" otrzymali: Wojciech Kowalczuk (Białystok) – etnograf, muzealnik, autor wielu projektów badawczo-wystawienniczych z zakresu sztuki rękodzieła ludowego północno-wschodniej Polski oraz Jadwiga Parecka (Brzeźnica, woj. lubuskie) – animatorka życia społeczno-kulturalnego, autorka licznych publikacji na temat folkloru muzyczno-tanecznego, zwyczajów, gwary oraz kultury kulinarnej Górali Bukowińskich.
Po raz trzeci w ramach Nagrody im. Oskara Kolberga przyznana została także nagroda specjalna dla wyjątkowego ucznia wskazanego przez Mistrza Tradycji. W tym roku wyróżnienie otrzymała Lidia Biały, założycielka Fundacji Iskry Tradycji, która kształci przyszłe pokolenia muzykantów.
Wszyscy laureaci otrzymali Medale im. Oskara Kolberga projektu Anny Jarnuszkiewicz, a ponadto pamiątkowe dyplomy oraz nagrody finansowe.
Ogłoszono również laureata honorowego tytułu Ambasadora Kultury Tradycyjnej, czyli wyróżnienia dla samorządowca, który w ostatnim roku w szczególny sposób wspierał rozwój kultury tradycyjnej w swoim regionie. Tytuł oraz okolicznościowy dyplom od ministra kultury i dziedzictwa narodowego otrzymał wójt gminy Czarna Edward Dobrzański.
Obecny na gali minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński powiedział, że „dzisiaj odbywa się po raz 48. uroczystość wręczenia wyjątkowych nagród adresowanych do artystów, osób, instytucji i organizacji wspierających rodzime tradycje w różnych regionach naszego kraju". - Cieszę się bardzo, że uroczystość ta, jak co roku, jest okazją do zaprezentowania przede wszystkim wysokiej jakości, ale i bogactwa polskiej kultury ludowej, a przede wszystkim do uhonorowania jej twórców - dodał.
Przypomniał, że „laureaci tegorocznej Nagrody, podobnie jak w latach ubiegłych, reprezentują różne regiony kraju: Dolny Śląsk, Kurpie, Lubelszczyznę, Lubuskie, Mazowsze, Podhale, Podlasie, Podkarpacie, Wielkopolskę, a także różne dziedziny sztuki ludowej: tkactwo, malarstwo na szkle, budowę ludowych instrumentów muzycznych, koronkarstwo, plastykę obrzędową, muzykę, śpiew i poezję".
* * *
Ludgarda Sieńko urodziła się w Nowokolnie w gminie Janów. Tkania nauczyła się w latach 70-tych od swojej sąsiadki Reginy Krupowicz. Początkowo głównym zleceniodawcą była Spółdzielnia Rękodzieła Ludowego „Cepelia”, która dostarczała surowca, akceptowała wzory i zamawiała różne rodzaje tkanin: makatki, bieżniki, dywany. Od 1985 roku tkaczka należy do Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie.
Twórczyni najchętniej wykonuje tkaniny tematyczne. Tworzy własne, rozpoznawalne kompozycje. Na krośnie ręcznie tka wzory ludowe i tematyczne. Na jarmarkach prezentuje tkaninę dwuosnowową, wyroby siatkowe, makaty, bieżniki, dywany wykonywane ręcznie, obrusy wiązane iglicą, serwety, poduszki wiązane siatkowo.
W połowie lat 90-tych XX wieku tkaczka udostępniła swoją pracownię (ulica Sokólska 8, Janów) turystom i koneserom sztuki ludowej odwiedzającym Szlak Rękodzieła Ludowego Województwa Podlaskiego. Chętnie przyjmuje w niej zarówno wycieczki, jak i osoby prywatne.
(PAP), autor: Katarzyna Krzykowska
(pb)